مقدمه

با پیشرفت تکنولوژی و افزایش ارتباطات و وسایل ارتباطی، گسترش استفاده از پیامک‌های جعلی به یکی از رایج‌ترین روش‌های کلاهبرداری مالی تبدیل شده‌اند. مجرمان سایبری با ارسال پیامک‌های فریبنده، اطلاعات حساب بانکی افراد را سرقت کرده و حساب‌هایشان را خالی می‌کنند. این نوع کلاهبرداری که به‌عنوان "فیشینگ پیامکی" یا "اسکیمینگ پیامکی" شناخته می‌شود، امنیت مالی افراد را به خطر انداخته و موجب خسارات گسترده‌ای شده است. در این مقاله، به بررسی ماهیت این پیامک‌ها، روش‌های متداول فریب کاربران، پیامدهای آن و راه‌های مقابله با این تهدید خواهیم پرداخت.

1. تعریف:

پیامک‌های تخلیه حساب نوعی از حملات هستند که از طریق ارسال پیام کوتاه انجام می‌شوند. در این روش، کلاهبرداران با استفاده از پیامک‌هایی که به نظر معتبر می‌رسند، قربانیان را به کلیک روی لینک‌های مخرب یا افشای اطلاعات بانکی خود ترغیب می‌کنند. این پیامک‌ها معمولاً شامل جملاتی اضطراری و فریبنده مانند "حساب شما مسدود شده است"، "رمز کارت بانکی شما منقضی شده است" یا "برای جلوگیری از قطع دسترسی، روی لینک زیر کلیک کنید" هستند.

2. انواع روش‌ها در این نوع جرایم:

کلاهبرداران از روش‌های مختلفی برای فریب کاربران استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال:

الف. جعل نام ارسال‌کننده پیام:

در این روش، پیامک‌ها به‌گونه‌ای ارسال می‌شوند که به نظر می‌رسد از بانک‌ها، مؤسسات مالی یا سازمان‌های دولتی فرستاده شده‌اند. مجرمان از تکنیک‌های جعل شماره تلفن یا استفاده از نام‌های مشابه استفاده می‌کنند تا کاربران به اصالت پیام اعتماد کنند.

ب. ارسال لینک به ظاهر صحیح اما در واقع جعلی:

یکی از رایج‌ترین روش‌ها در پیامک‌های تخلیه حساب، ارسال لینک‌های مخرب است. این لینک‌ها کاربران را به وب‌سایت‌های تقلبی هدایت می‌کنند که مشابه درگاه‌های بانکی رسمی طراحی شده‌اند. به‌محض ورود اطلاعات کارت بانکی، اطلاعات قربانی به سرقت می‌رود.

ج. مهندسی ایجاد حس اضطرار:

کلاهبرداران از روان‌شناسی انسانی برای فریب کاربران بهره می‌برند. پیامک‌ها معمولاً شامل جملاتی هستند که حس اضطرار، نگرانی یا فوریت ایجاد می‌کنند. برای مثال، پیام‌هایی مانند تا فلان مدت آینده اقدام نکنید، حساب شما مسدود می‌شود و یارانه شما قطع شد. ثبت نام در لینک زیر: ( لینک جعلی)، باعث می‌شوند که کاربران بدون بررسی صحت پیام، اطلاعات خود را ارائه دهند.

د. سوءاستفاده از رویدادهای اجتماعی و شرایط اقتصادی:

گاهی اوقات، کلاهبرداران از شرایط خاص اجتماعی یا اقتصادی برای ارسال پیامک‌های فریبنده استفاده می‌کنند. برای مثال، در دوران بحران‌های اقتصادی یا پس از اجرای طرح‌های دولتی، پیامک‌هایی با مضمون یارانه، ثبت‌نام انواع وام یا پیگیری بسته معیشتی ارسال می‌شود.

3. نتایج افتادن در دام پیامک‌های تخلیه حساب

افرادی که قربانی این پیامک‌ها می‌شوند، با مشکلات مختلفی مواجه خواهند شد. از جمله:

الف. سرقت پول و خالی شدن حساب بانکی

مهم‌ترین پیامد این نوع کلاهبرداری، از دست رفتن دارایی مالی افراد است. بسیاری از قربانیان پس از دریافت پیامک و وارد کردن اطلاعات بانکی، متوجه می‌شوند که حسابشان خالی شده و تراکنش‌های غیرمجاز انجام شده است.

ب. آسیب‌های روانی و استرس مالی

قربانیان این کلاهبرداری‌ها معمولاً دچار استرس شدید و نگرانی‌های مالی می‌شوند. برخی افراد ممکن است سرمایه زندگی خود را از دست بدهند و تحت فشارهای شدید اقتصادی قرار بگیرند.

ج. افشای اطلاعات شخصی و بانکی

علاوه‌بر سرقت پول، اطلاعات بانکی و شخصی قربانیان نیز در دسترس کلاهبرداران قرار می‌گیرد که می‌تواند منجر به سوءاستفاده‌های بعدی مانند جعل هویت شود.

4. راه‌های پیشگیری از پیامک‌های تخلیه حساب 

برای مقابله با این نوع کلاهبرداری، لازم است که کاربران هوشیار باشند و اقدامات امنیتی مناسبی را رعایت کنند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین راهکارهای مقابله با این تهدید آورده شده است.

الف. عدم کلیک بر روی لینک‌های مشکوک

یکی از مهم‌ترین نکات در جلوگیری از فیشینگ پیامکی، عدم کلیک بر روی لینک‌های ناشناس یا مشکوک است. بانک‌ها و مؤسسات مالی معتبر هرگز از طریق پیامک، درخواست ورود اطلاعات حساس را نمی‌کنند.

ب. استفاده از سامانه‌های رسمی بانک‌ها

کاربران باید برای انجام عملیات بانکی، مستقیماً از اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های رسمی بانک‌ها استفاده کنند و از جستجوی نام بانک در موتورهای جستجو خودداری کنند؛ زیرا ممکن است به سایت‌های جعلی هدایت شوند.

ج. فعال‌سازی هشدارهای امنیتی بانک

بسیاری از بانک‌ها امکان ارسال هشدارهای امنیتی را فراهم کرده‌اند. کاربران می‌توانند با فعال کردن این هشدارها، از هرگونه تراکنش مشکوک مطلع شوند.

د. گزارش پیامک‌های مشکوک به مراجع ذی‌ربط

در صورت دریافت پیامک مشکوک، کاربران باید آن را به پلیس فتا و مرکز تماس بانک خود گزارش دهند و همچنین، اطلاع دادن به سامانه 195 ویژه پیامکهای تبلیغاتی مزاحم ضروری است. این اقدام به شناسایی و مسدودسازی شماره‌های کلاهبرداری کمک می‌کند.

ه. استفاده از رمزهای پویا و کارت‌های مجازی

برای افزایش امنیت تراکنش‌های بانکی، بهتر است از رمز دوم پویا (رمز یک‌بار مصرف) استفاده شود. همچنین، کارت‌های مجازی که دارای سقف مشخصی برای پرداخت‌های اینترنتی هستند، گزینه‌ای ایمن‌تر برای انجام تراکنش‌ها محسوب می‌شوند.

و. آموزش و افزایش آگاهی عمومی

یکی از مهم‌ترین راه‌های مقابله با این کلاهبرداری، افزایش سطح آگاهی عمومی در مورد فیشینگ پیامکی است. دولت، بانک‌ها و رسانه‌ها باید با ارائه آموزش‌های مستمر، افراد را نسبت‌به خطرات این پیامک‌ها آگاه کنند.

نتیجه:

در نهایت، مهم‌ترین نکته این است که هرگز غفلت نکرده و آموزش ببینیم و در دام مجرمین نیفتیم؛ چون هر جرم و امر ضد اجتماعی که پدید می‌آید، تا آشنایی با آن و پیدا کردن راهکارهای مقابله مناسب با خطرات آن، قربانیان زیادی می‌گیرد.

در این مقاله سعی و تلاش بر آن شد که با این نوشتار کوتاه در جهت آشنایی به رئوس و موارد بااهمیت در خصوص مواجه شدن با پیامک‌های جعلی، آگاهی مختصری به مخاطبان ارائه گردد.

با رعایت توصیه‌های مذکور در این نوشتار و انجام اقداماتی مانند افزایش آگاهی بیشتر از فضای مجازی، عدم ورود به سایت‌های ناشناخته و مشکوک، استفاده از رمزهای پویا، گزارش دادن و افزایش آگاهی عمومی، می‌توان از وقوع چنین جرایمی جلوگیری کرد.

توحید طوری