استعلام:
آیا دعوای اعلام بطلان معامله مال غیر منقول و ابطال اسناد مربوط به معامله مال غیر منقول؛ اعم از اسناد عادی و رسمی، جزو دعاوی مالی منقول محسوب میشود و یا آنکه در زمره دعاوی مالی غیرمنقول است؟ هزینه دادرسی این قسم از دعاوی به چه میزان است و معیار پرداخت آن (تقویم اعلامی خواهان یا ارزش معاملاتی مال غیرمنقول) کدام است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
۱- تمیز دعاوی مالی و غیرمالی از یکدیگر ممکن است با بررسی آثار و نتایج حاصله از آن صورت پذیرد. چنانچه نتیجه مستقیم حاصل از دعوا آثار مالی داشته باشد، دعوای مطروحه مالی و در غیر این صورت غیرمالی است. بر این اساس، دعوا به خواسته صدور حکم بر ابطال معامله و یا ابطال سند مربوط به معامله مال غیرمنقول (اعم از عادی و رسمی) جنبه مالی ندارد؛ زیرا صرف ابطال سندی که برخلاف مقررات یا بهصورت جعلی تنظیم شده و یا اعمال حقوقی موضوع آن به دلیل فقدان شرایط و ارکان اساسی باطل بوده است، نتیجه مالی برای خواهان ندارد.
۲- با توجه به مراتب پیشگفته، هزینه دادرسی دعوای فرض سؤال (اعلام بطلان معامله مال غیر منقول و ابطال اسناد مربوط به این معامله) وفق عمومات حاکم بر هزینه دادرسی دعاوی غیرمالی محاسبه و اخذ می شود.