پیشبینی و کنترل ریسکهای قراردادی در حقوق ایران
شناسایی و تخصیص ریسکها
شناسایی و طبقهبندی ریسکها از طریق مطالعه دقیق موضوع قرارداد و شرایط محیطی، ضروری است. این ریسکها شامل نوسانات اقتصادی، تغییرات قانونی، تغییرات در شرایط بازار، عدم اجرای تعهدات و بروز حوادث غیرمترقبه میشوند. طرفین میتوانند با استفاده از بندهای قراردادی مناسب، ریسکها را به طور عادلانه تخصیص دهند.
ابزارهای حقوقی
شرط فورس ماژور: طبق ماده ۲۲۷ قانون مدنی ایران، در صورت بروز حوادث غیرمترقبه، طرفین از اجرای تعهدات معاف میشوند.
شرط تعدیل: این شرط به طرفین اجازه میدهد در صورت تغییرات اساسی و غیرقابل پیشبینی، شرایط قرارداد را تعدیل کنند.
شرط جریمه تأخیر: برای کاهش ریسکهای مرتبط با عدم اجرای به موقع تعهدات.
شرط حل و فصل اختلافات از طریق داوری: به جای مراجعه به محاکم قضایی، استفاده از روش داوری، سریعتر و کارآمدتر است.
کنترل و مدیریت ریسکها
کنترل و مدیریت ریسکها از طریق مکانیسمهای نظارتی و پیگیری مداوم اجرای قرارداد انجام میشود. همچنین، بازبینیهای دورهای و تطبیق قرارداد با شرایط جدید، به کاهش ریسکها کمک میکند.
با شناسایی دقیق ریسکها، استفاده از بندهای قراردادی مناسب و کنترل مداوم اجرای قرارداد، میتوان به کاهش اختلافات و مشکلات در اجرای قراردادها کمک کرد و از تحقق حقوق طرفین اطمینان حاصل نمود.
سمیه شهبازی دستجرده